Döviz kurundaki fahiş artış sürerken, bu değişimden en fazla etkilenen sektörlerden biri de otomotiv oldu. Özellikle Türkiye otomotiv satışlarında önemli payı olan ithal otomobiller, kur artışında hızlı etkileniyor. Otomobil fiyatları ağırlıklı olarak euro kuruna bağlı. Geçen yıl kurdaki hareketlilik nedeniyle neredeyse bir ayda üç kez zam gören otomobiller, bu yıl ise kurun baskılanması nedeniyle daha stabil bir seyir izliyordu.
Ancak zam rallisinin yeniden başlayacağına dair sinyaller gelmeye başladı. Küresel ekonomideki gelişmeler, Türkiye’deki seçim belirsizliği ve enflasyonla mücadele kapsamında hükümetin aldığı tedbirler, döviz kurunda yükselişe neden oldu. Son 1 ayda uuro kuru yüzde 4,05 artarak 21,53’e çıkarken, dolar kuru ise aynı dönemde yüzde 1,96 artarak 19,40’a yükseldi.
'SEÇİM ÖNCESİ TEMKİNLİ ZAM YAPILACAK'
ekonomim.com'a konuşan marka temsilcileri, kur artışını mayıs ayında fiyatlara yansıtmaya başlayacaklarını açıkladı. Hemen hemen her marka kur artışı için mayıs başına tarih veriyor. Nissan, Renault, Dacia, Fiat, Peugeot, Opel ve Citroen bayiliğini yapan Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan da fiyat artışları için gelecek haftaya işaret işaret etti.
Gülan, “Markalar henüz kur artışını fiyatlara yansıtmadı. Ancak bir yandan kur artarken bir yandan piyasada para bulmanın maliyeti de arttı. Fiyatlara yansıyacaktır. Markaların yüzde 2 ila yüzde 3 arasında zam yapacağını öngörüyoruz. Olağan dışı bir baskı olmadıkça markaların kur artışını fiyatlara yansıtmak için mayısı bekleyeceğini tahmin ediyoruz. Seçim öncesi temkinli zam yapacaklarını ve otomobil fiyatlarının haftaya yaklaşık 3 arasında artacağını öngörüyoruz. Zaten markalarda fazla stok da yok” diye konuştu.
'ÖTV DİLİMİ DEĞİŞENLERDE ZAM DAHA BÜYÜK OLACAK'
Zam sonrası ÖTV dilimi değişen otomobillerde fiyat artışı daha yüksek oranlarda olacak. Skywell Türkiye CEO’su Mahmut Ulubaş ise “Henüz kur artışını fiyatlarımıza yansıtmadık. Bu ayki teslimatlarımız tamamlandıktan sonra yansıtmış olacağız” dedi.
Otomotiv analiz şirketi Cardata’nın verilerine göre sıfır otomobil fiyatları Mart 2022-Mart 2023 arasında ortalama yüzde 70 arttı. Zamlar sonrası vergi dilimi değişen bazı modellerde ise bu oran yüzde 100’ü aşıyor.
KÜRESEL PİYASADA FİYATLAR DÜŞÜŞTE
Türkiye’de otomobil fiyatları artmaya devam ederken, Avrupa, Çin ve ABD gibi pazarlarda fiyatlar düşüyor. Fiyatlardaki düşüşte talepteki azalmasının yanı sıra Çin’in rekabetçi fiyatlarla pazara sunduğu elektrikli araç atağı etkili. Uluslararası otomotiv uzmanları geçen yıl rekor karlılıklara imza atan markaların bu yıl indirim savaşına gireceğini buna paralel de kar marjlarının düşeceğini öngörüyor. Veri analiz şirketi Quantco'nun otomotiv uzmanı Arndt Ellinghorst, rekor kazançların sürdürülemez olduğunu belirtirken, birçok ülkede siparişlerin aylardır düştüğüne dikkat çekiliyor. Aynı zamanda, azaltılmış donanım varyantlarına sahip araç yelpazasi ve buna paralel indirimler artıyor. İsviçre'nin en büyük bankası UBS'deki analistler bu nedenle VW, Renault, Ford, BMW, Stellantis ve GM gibi borsaya kayıtlı araç üreticilerinin hisse başına kazançlarının bu yıl bir önceki yıla göre ortalama yüzde 40 düşeceğini hesaplıyor.
