RUSYA'da 2 ay önce Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı ayaklanma başlatan paralı asker grubu Wagner’in lideri Yevgeniy Prigojin’in dün uçağının düşmesiyle hayata veda ettiği haberi, dünyada şok etkisi yarattı. Prigojin'in ölümü akıllara Putin'in düşman olarak gördüğü isimlerin gizemli ölümlerini getirdi
Federal Hava Taşımacılığı Ajansı (Rosaviatsiya), dün Tver'de düşen uçakta Wagner'in kurucusu Prigojin'in öldüğünü bildirdi.
10 kişinin öldüğü özel jette Prigojin'in yanı sıra yardımcısı ve Wagner'in kurucularından Dmitriy Utkin ile grubun önde gelen isimleri Sergey Propustin, Yevgeniy Makaryan, Aleksandr Totmin, Valeriy Çekalov, Nikolay Matuseyev'in de bulunduğu kaydedildi.
Wagner liderinin ölümünün ardından Putin’in, haziran ayındaki ayaklanmadan hemen sonra televizyondan yayınlanan açıklamasında “Yanıtımız sert olacak. Hainlere cezalarını vereceğiz” sözleri akıllara geldi.
Putin, daha önce de konuk olduğu bir televizyon programında “İhaneti asla affetmem” demişti.
Wagner liderinin öldüğüne dair gelen haberlerden sonra ise gözler Putin’e çevrildi. Prigojin, Rusya liderinin düşman olarak görüp hayatına kaybeden ilk isim değil.
BBC’nin haberine göre Putin ile yıldızları barışmayan ve sonunda hayatını kaybeden ya da ölüme yaklaşan o isimler şu şekilde:
Aleksey Navalni
usya’nın en önde gelen muhalefet lideri Aleksey Navalni, Batılı uzmanların sinir gazı Noviçok olduğu sonucuna vardığı bir maddeyle Sibirya’da zehirlendikten sonra Ağustos 2020’de tedavi için Almanya’ya uçtu. Kremlin, olayla bağlantılı olduğuna dair iddiaları reddetti.
Navalni, 2021’de Rusya’ya gönüllü olarak dönerek, dünya çapında takdir kazandı. Ancak ülkeye varır varmaz tutuklandı. Navalni'nin muhalif siyasi hareketi yasa dışı ve “aşırılıkçı” ilan edildi.
Rusya’daki bir mahkeme bu ay, Navalni'nin hapis cezasını 19 yıl daha uzattı.
Sergey Skripal
Devlet sırlarını İngiliz istihbaratına aktaran eski bir Rus çifte ajan olan Sergei Skripal ve kızı Yulia, Mart 2018’de İngiltere'deki Salisbury kentindeki bir alışveriş merkezinin dışındaki bankta baygın halde bulunmuştu.
İkili durumları kritik halde hastaneye kaldırılmış ve İngiliz yetkililer, onların 1970’ler ve 1980’lerde Sovyet ordusu tarafından geliştirilen bir grup sinir gazı olan Noviçok ile zehirlendiklerini söylemişti. Her ikisi de hayatta kalmayı başardı.
Rusya, zehirleme olayında rolü olduğu iddialarını reddetti ve İngiltere’nin Rusya karşıtı histeriyi kışkırttığını söyledi.
Vladimir Kara- Murza
Rus muhalif aktivist Vladimir Kara-Murza, 2015 ve 2017 yıllarında kendisini zehirlemeye yönelik girişimlerde bulunulduğuna inandığını söyledi.
Reuters tarafından görülen tıbbi raporlara göre, daha sonra bir Alman laboratuvarı Murza’da yüksek düzeyde cıva, bakır, manganez ve çinko buldu. Moskova, bu konuda rolü olduğu iddiasını reddetti.
Aleksender Litvinenko
İngiliz yetkililer, eski bir KGB ajanı ve Putin’in muhalifi Aleksender Litvinenko’nun, 2006 yılında Londra’daki Millennium Hotel’de nadir ve güçlü bir radyoaktif izotop olan polonyum-210 karıştırılmış yeşil çay içtikten sonra 43 yaşında öldüğünü söyledi.
İngiliz soruşturması 2016’da Putin'in muhtemelen cinayete onay verdiği sonucuna vardı. Kremlin olayla ilgisi olduğu iddiasını reddetti.
Kıdemli bir İngiliz yargıç tarafından yürütülen soruşturma, cinayetin muhtemelen Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) tarafından yönlendirilen bir operasyonun parçası olarak, eski ajanın KGB dönemindeki koruması Andrei Lugovoy ve bir diğer Rusya vatandaşı olan Dmitri Kovtun tarafından gerçekleştirildiğini ortaya çıkardı.
Litvinenko, zehirlenmesinden altı yıl önce Rusya’dan İngiltere’ye kaçmıştı.
Viktor Yuşçenko
O zamanlar Ukraynalı bir muhalefet lideri olan Viktor Yuşçenko, Moskova yanlısı Başbakan Viktor Yanukoviç’e karşı Batı yanlısı bir listeyle yarıştığı 2004 başkanlık seçimleri kampanyası sırasında zehirlenmişti.
Yuşçenko, Ukrayna istihbarat teşkilatından yetkililerle Kiev dışında akşam yemeği yerken zehirlendiğini söyledi. Rusya ilgisinin olmadığını belirtti.
Vücudunun normalde mevcut olandan 1000 kat daha fazla dioksin içerdiği bulundu. Zehirlenme nedeniyle yüzü ve vücudu şekil değiştirdi ve sonrasında onlarca ameliyat geçirdi.
Anna Politkovskaya
İnsan hakları ihlallerini haber yapan gazeteci Anna Politkovskaya, 7 Ekim 2006’da süpermarketten eve döndükten sonra Moskova’daki dairesinin önünde vurularak öldürüldü.
48 yaşındaki iki çocuk annesi Politkovskaya’nın öldürülmesi Batı’da büyük tepkiye neden oldu ve Rusya’da çalışan muhabirlere yönelik tehlikelere dikkati çekti.
Mikhail Lesin
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski danışmanlarından iş insanı ve medya patronu Mikhail Lesin, Kasım 2015’te Washington DC’deki bir otel odasında “kafaya gelen künt kuvvet travması” sonucu ölü bulundu.
Daily Beast’in haberine göre televizyon ağı Russia Today’i (RT) kuran Lesin, ölmeden önce kendisini yolsuzluk suçlamalarından korumak için FBI ile bir anlaşma yapmayı düşünüyordu.
Lesin yıllardır Rusya’daki siyasi yaşamın kalbinde yer alıyordu; zengin ve güçlü isimler hakkında da çok fazla şey biliyordu.
Boris Berezovsky
Boris Berezovsky, Putin’le arası bozulduktan sonra İngiltere’ye kaçan bir Rus oligarktı. Sürgünü sırasında Putin’i devirmekle tehdit etti. Mart 2013’te Berkshire’daki evinde ölü bulundu, intihar ettiği belirtilmiş olsa da Berezovsky, kilitli bir banyoda boynunda bir bağla ölü bulundu. Adli tabip nasıl öldüğünü açıklayamadı.
Alexander Perepilichnyy
44 yaşındaki Rus, Kasım 2012’de koşuya çıktıktan sonra Londra dışındaki özel güvenlikli bir sitede bulunan lüks evinin yakınında ölü bulundu.
Alexander Perepilichnyy, Rusya'daki kara para aklama sistemine ilişkin İsviçre'de yürütülen bir soruşturmaya yardım ettikten sonra 2009 yılında İngiltere’ye sığındı. Ani ölümü, öldürülmüş olabileceği ihtimalini gündeme getirdi.
İngiliz polisi, nadir görülen bir zehirle öldürülmüş olabileceği şüphesine rağmen, cinayet ihtimalini reddetti. Soruşturma öncesi duruşmada, midesinde sarı yasemin bitkisinden gelen nadir ve ölümcül bir zehrin izlerinin bulunduğu açıklandı.
Perepilichny, popüler bir Rus yemeği olan ve kuzukulağı içeren büyük bir kase çorba içmişti. Rusya ilgisi olduğu iddiasını reddetti.
1516
Pavel Antov
Aralık 2022’de Rus iş insanının, 65. doğum gününden 25 gün sonra Hindistan’ın Rayagada kentinde bir otelin penceresinden düştüğü bildirildi.
BBC’nin haberine göre, politikacı ve milyoner, Kiev’deki füze saldırısının ardından Putin’in Ukrayna ile savaşını WhatsApp üzerinden eleştirmiş ancak mesajı hemen silip başka birinin yazdığını iddia etmişti.
